Toenemend antisemitisme?

Na regent Miklos Horthy en een drietal fascistische schrijvers, begint nu de rehabilitatie van bisschop Ottokár Prohászka (1858-1927) langzaam vorm aan te nemen. De katholieke bisschop is uiterst controversieel vanwege zijn rabiate antisemitisme en zijn fervente anti-Joodse propaganda in de jaren twintig. Hij werd in 1920 parlementslid en was een van de drijvende krachten achter en opstellers van de numerus clausus wet die dat jaar in Hongarije werd aangenomen: de allereerste wet in Europa in de 20^e eeuw die het aantal Joden op universiteiten en in bepaalde beroepen beperkte.

Hongarije is de laatste maanden geplaagd door een hele reeks antisemitische incidenten, variërend van het bekladden van monumenten en de bedreiging van een bejaarde rabbi op straat tot de rehabilitatie van prominente antisemieten uit de jaren twintig en dertig zoals regent Miklos Horthy en drietal fascistische schrijvers.

Recente bekladding: "Vuile Joden, dit is niet jullie land."

Het was aanleiding voor Elie Wiesel, de prominente Holocaust overlevende en winnaar van de Nobelprijs voor de vrede in 1986, om de allerhoogste Hongaarse onderscheiding (het Grootkruis in de Orde van Verdienste) die hij in 2004 kreeg, terug te geven. Wiesel werd in 1929 geboren in het Roemeense Transsylvanie, dat in 40-44 door Hitler aan Hongarije werd (terug)gegeven. De deportaties richting Auschwitz werden in juni 1944 door Hongaarse functionarissen en onder formeel opperbevel van Horthy georganiseerd. Volgens Wiesel “moedigen de Hongaarse autoriteiten het witwassen van een tragische en misdadige periode in het Hongaarse verleden aan.”

Ook de Speciale VS Afgevaardigde voor het monitoren en bestrijden van antisemitisme Hannah Rosenthal publiceerde een verklaring waarin ze haar verontrusting uitsprak over wat er de laatste maanden op dit gebied in Hongarije gebeurt. En volgens Peter Feldmajer, hoofd van de federatie van Hongaarse Joodse gemeenschappen, zijn antisemitische opmerkingen niet meer kenmerkend voor extreemrechtse politici, maar zijn ze in brede conservatieve kring gemeengoed geworden.

Maakt dat alles Fidesz tot een antisemitische partij? Nee, daarvoor moeten we vooralsnog bij Jobbik zijn. Maar Fidesz is wel een partij waar al sinds jaar en dag op alle niveaus, ook helemaal aan de top, politici zitten die bij tijd en wijle de meest verschrikkelijke antisemitische uitspraken doen en sommigen van hen zijn wel degelijk uitgesproken antisemieten. Niemand in die partij windt zich daar erg over op en er is nog nooit iemand op aangesproken door de partijleiding, laat staan uit de partij gezet. Het is de Fidesz minister van onderwijs die de boeken van fascistoïde schrijvers uit de jaren dertig in het schoolcurriculum opneemt en het zijn locale Fidesz bestuurders die beelden plaatsen en straten hernoemen naar hun helden uit de jaren dertig. Het is de regeringspartij Fidesz die een autoritaire machtsstructuur schept en het zijn Fidesz leiders die steeds weer polariseren met uitspraken dat links vermorzeld moet worden, dat de invloed van socialisten en liberalen uit de maatschappij moet worden verbannen en dat socialisten eigenlijk geen recht hebben in het parlement te zitten. Het is Fidesz dat om electorale redenen steeds weer beleidspunten overneemt van neonazi partij Jobbik.

Er is kortom de afgelopen twee jaar een politiek klimaat geschapen waarin radicaal rechts denken en dus ook antisemitisme salonfähig is geworden, waarin het groeit en bloeit en, met een kleine variant op dr. Fop I. Brouwer, ons voor je het weet weer boeit. Het is prima als een aantal gematigde Fidesz politici, de fellow travelers van radicaal rechts, zeggen dat ze het antisemitisme verfoeien en dat de regering harder moet en zal optreden tegen antisemitische incidenten, maar het is ook volstrekt onvoldoende.

Verder deze weken:

- Het regeringsggezinde weekblad Heti Válasz heeft een contract getekend met het Fidesz deelgemeentebestuur van district II van Boedapest, waarin het toezegt in een Boedapester bijlage van het blad niets negatiefs over dat bestuur te zullen schrijven in ruil voor 275.000 forint (1000 euro) vergoeding per maand. Heti Válasz en een ander rechts blad Demokrata hebben de afgelopen twee jaar al 100 miljoen forint (350.000 euro) opgestreken dankzij soortgelijke contracten met Fidesz deelgemeentes.

- Muziek radiozender NeoFM is zijn vergunning kwijt omdat het zijn financiële vergoedingen aan de Mediaraad niet langer kon betalen. Het ogenschijnlijk merkwaardige is dat een andere muziekzender, Class FM, dergelijke financiële problemen helemaal niet heeft, hoewel beide zenders ongeveer evenveel luisteraars hebben. Maar NeoFM is eigendom van een persoon met banden met linkse politici en kreeg vorig jaar slechts zeer mondjesmaat advertenties van de overheid en dit jaar helemaal niets. Terwijl  Class FM, eigendom van de Fidesz oligarchen Nyerges en Fellegi, juist volop advertenties van de staat en van staatsbedrijven kreeg. De Staatsloterij spendeerde in 2011 82% van haar advertentiebudget van 708 miljoen forint aan Class FM, dat ook advertenties kreeg van ondermeer het bureau van de premier, de Paks kerncentrale, het ministerie van nationale ontwikkeling, het ministerie van justitie en het Landbouw Marketing Centrum. Lang leve de persvrijheid.