De wijziging van de grondwet ontlokte een stortvloed aan negatieve reacties uit heel Europa. Veel
commentaren in zowel Duitsland, Frankrijk als Engeland - van het conservatieve Die Welt tot en met de progressieve Independant - constateerden dat de EU dit
echt niet langer over zijn kant kan laten gaan. Omdat een aantal EU-landen bijna
een jaar geleden niet bovenop de Euro-crisis nog een Hongarije crisis wilden,
nam Brussel toen genoegen met halfzachte toezeggingen van premier Orbán dat hij
de kritiek serieus zou nemen. Maar dat doet hij dus niet. “Orbán heeft niets
geleerd, hij lacht ons gewoon uit,” zei de liberale voorman Guy Verhofstad in
het Europese parlement.
Tegelijk vraagt iedereen zich af wat Europa dan moet en kan
doen. Aanmaningen helpen niet, maar het ontnemen van stemrecht en stopzetten
van subsidies – de nucleaire optie – gaat wel heel ver en is ook zo makkelijk
nog niet (want alle andere leden moeten daarmee instemmen). Misschien dat het
voorbeeld van Barbara Stamm, voorzitster van het
Beierse parlement en vooraanstaand lid van de CSU en tot nu toe een trouwe bondgenoot
van Orbán, een indicatie is waar het heen gaat. Zij zegde uit protest een ontmoeting met de Hongaarse parlementsvoorzitter
László Kövér af. Ook president János Áder kreeg bij zijn staatsbezoek aan Duitsland
van de afgelopen dagen ook van iedereen een wagonlading kritiek over zich heen.
Benieuwd hoe Orbán morgen en overmorgen ontvangen wordt op de EU-bijeenkomst
van regeringsleiders?
Ook in Hongarije uiteraard veel kritiek, ditmaal eveneens hele harde van gematigde conservatieven zoals de jonge journalist Bálint
Ablonczy van Heti Válasz (de Orbán regering is haar zin voor realiteit
kwijt), de bekende publicist Gábor Török
en Dávid Lakner, een lid van de jonge conservatieve groep Mandiner. Ex-president László
Solyóm constateerde dat Fidesz zich nu formeel
boven de grondwet heeft geplaatst. “Onbeperkte parlementaire macht is in Hongarije noch elders
in Centraal Europa ooit democratisch geweest en dat roept zeer onaangename
herinneringen op,” aldus Solyóm.
In Boedapest demonstreerden de afgelopen dagen duizenden
mensen, waaronder ook opvallend veel jongeren. Studenten die uit protest de
parkeerplaats van het Parlement blokkeerden werden gearresteerd en kregen per
persoon een boete van 50.000 forint (180 euro). Er is een actie gestart om dat
geld voor hen in te zamelen. Demonstranten eisten onder meer dat president Áder
de wet niet ondertekent. Een demonstratie op het plein voor het paleis van de president moest echter verderop
gehouden worden omdat de antiterreur eenheid TEK dat plein afsloot. Dat TEK is een eenheid van 1200 man, die twee
jaar geleden door deze regering werd opgericht. Ze wordt geleid door een
voormalige lijfwacht van Orbán en staat onder direct bevel van de premier.
Verder de afgelopen dagen:
- Er komt vrijdag toch een grote demonstratie van de
oppositie. 15 Maart is de nationale feestdag waarop de opstand van 1848 tegen
de Habsburgers wordt herdacht. Diverse oppositiepartijen houden eerst eigen
bijeenkomsten en trekken daarna naar de grote bijeenkomst van Milla op het
Kalvin plein. Het motto is een regel uit een gedicht waarin Petöfi, een van de leiders van 1848, het opstandige volk vergelijkt met een onstuitbare watervloed : "Äzért a víz az úr" (letterlijk: Daarom is het water de meester).
- “Dialoog voor Hongarije,” de linkervleugel van de Groene
LMP die onlangs van die partij afsplitste, heeft nu met “Samen 2014” van Gordon
Bajnai officieel de “Verkiezingsalliantie Samen 2014” opgericht die volgend
jaar het Orbán regiem moet verslaan. Naar verwachting zullen in de herfst ook
de socialisten en de Democratische Coalitie van oud premier Gyurcsány zich
onder die Alliantie scharen.
- CEO Enrico Cuchicani
van de Bank Intesa Sanpaolo SpA, eigenaar van de CIB Bank, kondigde aan dat hij
weg wil uit Hongarije. Het is een nachtmerriescenario geworden, verklaarde hij.
De Hongaarse regering heeft de laatste jaren de banken zonder enig overleg
zulke excessief hoge belastingen opgelegd dat vrijwel alle banken in Hongarije verliesgevend
zijn geworden en de markt voor leningen volstrekt stil is komen te liggen. Premier
Orbán zei dezelfde dag op een conferentie dat hij wil dat minimaal 50% van de
banken in Hongaarse handen komt. Er gaan al langer geruchten dat de regering
banken wil opkopen en/of nationaliseren in de hoop zo directe invloed uit te
kunnen oefenen op de financiële sector. De MKB, eigendom van de Bayerische Bank,
geldt als een van de kandidaten en de CIB nu dus ook. Dit soort nationalisme
kan makkelijk tot nieuwe wrijving met de EU leiden.
- De financiële markten maken zich duidelijk zorgen. De
forint is de afgelopen dagen door alle commotie scherp gedaald naar 307 voor de
Euro en 249 voor de Zwitserse Frank. Slecht nieuws voor alle Hongaren met
leningen in die valuta en voor de Hongaarse regering, die haar budget voor dit
jaar had afgestemd op een koers van 285 voor de Euro en dus, als dit zo blijft,
extra zal moeten bezuinigen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten