De KGB-man in Jobbik

Een zeer uitgebreid en gedocumenteerd artikel in het Engels van András Dezsö op Internetkrant Index, over de achtergrond van KGBéla, oftewel Béla Kovács, een van de hoogste leiders van de extreem-rechtse partij Jobbik. Volgens dit artikel is er geen twijfel over dat de man en zijn Russische vrouw al heel lang KGB-agenten zijn. Kovács wordt er ook verantwoordelijk voor gehouden dat Jobbik sinds een jaar of tien een overduidelijke pro Putin koers vaart. Meer hier.

De nieuwe villa van Szijjártó

Recent kocht de kersverse minister van buitenlandse zaken Peter Szijjártó een nieuwe luxe villa vlakbij Boedapest ter waarde van 167 miljoen forint (556.000 euro). Maar er is een probleem, zeggen diverse Hongaarse media. Waar haalde Peter, die officieel misschien 15 miljoen forint (50.000 euro) per jaar verdient, al dat geld eigenlijk vandaan?


Szijjártó is pas 38 jaar oud en heeft de laatste vijf jaar een bliksem carrière gemaakt als vertrouweling van premier Viktor Orbán. In 2002 werd hij parlementariër voor Fidesz, in 2010 regeringswoordvoerder en in 2013 hoofd van het bureau buitenland in het kantoor van de premier (de feitelijke minister van BuiZa die de belangrijke buitenland deals voor Orbán deed, de officiële minister van BuiZa had nauwelijks iets te vertellen).

In al die jaren verdiende Szijjártó slechts het officiële 'bescheiden' inkomen van kamerlid en regeringsfunctionaris. Maar toch is Peter met zijn vrouw (die al een paar jaar thuis is om voor hun twee kleine kinderen te zorgen) inmiddels eigenaar van vier huizen (zijn nieuwe nouveau riche villa, zijn huidige huis, zijn vorige huis en een buitenhuis bij het Balaton meer). De zaak begon te rollen omdat hij bij zijn aanstelling als minister vorige week zijn vermogen moest opgeven en daar zat de nieuwe villa niet in. Daarmee geconfronteerd zei hij dat hij drie dagen na het invullen van de verklaring formeel eigenaar van het nieuwe optrekje werd, dus tja. En op vragen waar het geld eigenlijk vandaan kwam, zegt hij dat de helft giften en leningen van zijn ouders en schoonouders betreft en de helft eigen spaargeld. Maar zelfs als dat van die ouders klopt (hoewel, 250.000 euro aan lening en gif van mensen die een bescheiden ingenieursbedrijfje hebben?), dan nog vragen sommigen zich af waar hij 250.000 euro aan spaargeld vandaan haalt?

Van mij mag iedereen een mooi huis - en wat mooi is een een kwestie van smaak - en van mij mag een minister goed verdienen. Maar hier klopt toch echt iets niet, zeker niet gezien het feit dat dit de jongens zijn die zeggen dat zij echt niet corrupt zijn, dat alles anders moet als onder de oude 'links-liberale' elite, en dat zij de gewone Hongaar vertegenwoordigen.

Ruzie in de tent

De laatste maanden zijn er toenemend berichten over ruzie tussen premier Viktor Orbán en Fidesz oligarch Lajos Simicska. Heel veel is onduidelijk, maar dat er iets rommelt, lijkt wel zeker.

Simicska was een van de studenten die eind jaren 80 aanwezig was bij de oprichting van Fidesz. Begin jaren 90 was hij het financiële brein achter de jonge en toen nog links-liberale partij. Hij bedacht onder meer dat je de kapitale panden die de nieuwe democratische partijen gratis van de staat hadden gekregen veel beter op de markt kon verkopen. Maar hij heet ook betrokken te zijn geweest bij allerhande meer obscure manieren om partijgelden te verkrijgen (de vermeende en beruchte 60-40 steekpenningen overeenkomst tussen de MSZP en Fidesz) en door te sluizen naar partij-, bedrijfs- en privé-rekeningen.Onder de eerste regering Orbán tussen 1998 en 2002 diende hij ook nog eens een tijdje als hoofd van de nationale belastingdienst, wat natuurlijk wel handig uitkwam voor een man met dergelijke talenten. Daarna ging hij serieus in zaken en bouwde in nauwe samenwerking met zijn Fidesz vrienden een groot zakenimperium op met mediabedrijven, bouwbedrijven en nog veel meer. Russen 2010 en 2014 kregen zijn bedrijven opvallend veel - heel veel - overheidsorders en overheidssubsidies, waardoor hij uitgroeide tot een van de grote "nationale" oligarchen.

Tot er deze zomer op een of andere manier ruzie ontstond tussen hem en Orbán. Het lijkt er op dat een aantal factoren een rol zouden kunnen spelen (jawel, het is net Kremlin-watching, maar dat krijg je met een regiem dat niet bepaald open en toegankelijk is).
- Simicka zou zeer verbolgen zijn over allerlei extra belastingen (advertentie inkomsten, bouwactiviteiten) die ook zijn bedrijven treffen.Orbán heeft dat soort extra belastingen nodig om aan de ene kant de subsidiestroom uit Brussel op gang te houden (het overheidstekort moet onder de 3% blijven) en tegelijk een voldoende groot deel van de kiezers tevreden te stellen zodat ze op hem blijven stemmen (het kunstmatig laag houden van de woonlasten, het opkopen van bedrijven e.d.).
- Simicka zou niet te spreken zijn over de deal met Putin over Paks en de leningen die Hongarije daartoe bij Moskou heeft afgesloten. Over die deal bestaat in bredere kring in Fidesz de nodige onvrede/ongemak.
- Simicska zou een minder confronterende koers voorstaan en meer overleg met allerlei betrokken groepen, organisaties en partijen willen, terwijl Orbán juist altijd en overal het conflict lijkt te zoeken (hij beslist en legt maatregelen op en de maatschappij heeft dat maar te slikken)..
- Omgekeerd zou Orbán vinden dat Simicska veel te machtig werd en dat hij als politieke leider van het land te zeer afhankelijk raakte van die ene grote oligarch. Hij zoekt het conflict om duidelijk te maken wie de baas is.

Interessant (en tragisch) is de wijze waarop volgens een bron het conflict ontstond. Het zou zijn begonnen met een zakendeal tussen de steengroeve van vader Orbán. en het bouwbedrijf van Simicska, waarbij de eerste een bepaalde gunst wilde en Simicska dat afwees omdat hij de overeenkomst strikt zakelijk wilde houden. En dat zou  voor Viktor de druppel geweest zijn die... Tja.

Hoe dan ook, hoezeer de regeringszijde het ook ontkent, er is duidelijk een verschuiving aan de gang in de verhouding tussen de twee. Dezelfde Simicska die zich meer dan een decennium verre hield van alle publiciteit (er was geen enkele recente foto van hem waar dan ook te vinden), zoekt nu de publiciteit. Radicaal rechtse journalisten bij zijn krant, Magyar Nemzet, zijn er uitgegooid en de krant publiceert opeens kritische verhalen over bepaalde beleidsonderdelen van de regering Orbán. Wie weet wat dit allemaal brengt en hoe ver het gaat (of niet). Het is op zijn minst een interessante ontwikkeling. Meer in het Engels hier.

De nieuwste strapatsen van de Nationale Bank

De door Fidesz goeroe György Matolcsy geleide Hongaarse Nationale Bank, formeel uiteraard nog steeds geheel onafhankelijk, is bezig op grote schaal geld uit te geven.

Het kasteel-hotel

Op de eerste plaats heeft het der laatste maanden voor heel veel geld allerlei prachtige panden gekocht. Terwijl de bank onder de vorige gouverneur net alle "vakantie-oorden"  die nog uit de socialistische tijd stamden had verkocht, heeft Matolcsy nu weer een luxe hotel op het platteland gekocht voor het vermaak van het eigen personeel en het organiseren van cursussen. Ook is een super luxueus gerenoveerd kantoorpand in het hartje van Pest gekocht, het Eiffel Paleis. Het is onduidelijk waarvoor dat nu precies goed is, behalve dat iemand er op zijn minst fors aan moet hebben verdiend.  Volgens anti-corruptie website Átlátszó is het kantoor gekocht voor 45 miljoen euro, terwijl het nota bene begin dit jaar nog te koop stond voor 40.
Ook gaat de bank 200 miljard forint (650 miljoen euro) uitgeven - dat is aanzienlijk meer dan de 137 miljard die de Hongaarse regering per jaar besteedt aan het hele universitaire onderwijs in het land - voor het opzetten van een eigen economische opleiding. Zoals bekend houdt Matolcsy er nogal "onorthodoxe" economische ideeën op na die in de academische wereld op zeer weinig aanhang kunnen rekenen en dus niet worden onderwezen op universiteiten als ELTE, Corvinus en anderen in het land. Geen nood, dan zet de gouverneur van de bank wel zijn eigen instituut in elkaar voor het opleiden van economen van 'zijn' Nationale Bank. Voor details zie de Budapest Beacon.
Het hoeft geen betoog dat al deze uitgaven niet tot het overheidsbudget behoren en dus eigenlijk door geen enkele onafhankelijke instantie kunnen worden beoordeeld.

Massale fraude met Hongaarse paspoorten

Internetkrant Index publiceerde twee reportages over de massale fraude met het verkrijgen van Hongaarse paspoorten door "Hongaren" in de buurlanden. Met name Oekraïners, en Serviers "kopen" ze, in veel gevallen zonder dat ze ook maar enige Hongaarse achtergrond hebben, Hongaars spreken enz. Voor een zekere prijs, verschaffen ze zich zo een reisdocument de EU in. Uit eigen ervaring weet ik dat dat in Servië al jarenlang op forse schaal gebeurt, maar het schijnt nu in Oekraïne helemaal de spuigaten uit te lopen met mogelijk vele tienduizenden namaak Hongaren. Geen wonder, daar zien ze de Russische bui hangen en een paspoort naar het Westen is goud waard.
De reactie van de Fidesz-verantwoordelijken is tekenend, die schilderen de artikelen af als een operatie van buitenlandse geheime diensten die in samenwerking met de oppositie Hongarije in diskrediet willen brengen en waarschuwen dat medewerking daaraan hoogverraad is. Zie voor details in het Engels hier en hier.

Straatsburg bestraft beboeten parlementariers

Het Europese Hof voor Mensenrechten in Straatsburg heeft de zware boetes die de voorzitter van het Hongaarse parlement Lászlo Kövér oplegde aan parlementariërs van de links-liberale oppositie die tijdens de zitting met borden en spandoeken protesteerden tegen het regeringsbeleid een "aantasting van het recht op vrije meningsuiting" genoemd. Dat parlement moet van het Hof nu de betreffende leden van de oppositie het geld terugbetalen, maar of dat er ooit van komt? Tijdens een van de protesten werd een bord rondgedragen met de tekst "Fidesz: ze stalen, bedrogen en logen." Zie ook in het Engels hier

Karl Marx verwijderd

Het beeld van Karl Marx is verwijderd van de entreehal van de Corvinus Universiteit (voorheen Karl Marx universiteit) waarmee weer een stukje geschiedenis door het regiem is herschreven. Officieel is er geen sprake van enige politieke druk van regeringszijde, maar iedereen weet hoe dat in werkelijkheid gaat. Zie www.politics.hu/20140915/marx-statue-taken-away-from-corvinus-university-entrance-hall/

Onder studenten was het beeld vooral populair als mascotte en ontmoetingspunt. Enige politieke betekenis had het beeld al lang niet meer, maar Marx was natuurlijk wel een belangrijk wetenschapper uit de 19e eeuw en bovendien was zijn beeld een symbool van een belangrijke periode uit de geschiedenis van de universiteit..

Hongaarse Garde

Officieel is de Hongaarse Garde een verboden organisatie. Maar afgelopen augustus had ze gewoon vergunning voor de jaarlijkse inwijdings-ceremonie voor nieuwe leden, op de Burcht van Boeda en voor het presidentieel paleis. Zie in het Duits http://pusztaranger.wordpress.com/2014/09/08/5048/