Een sprankje hoop

Het is nog niet officieel, maar er zijn mogelijk serieuze verschuivingen op komst in de krachtsverhoudingen binnen de Hongaarse oppositie. Er gaan geruchten dat Samen 2014 van Gordon Bajnai, dat officieel een exclusieve samenwerkingsovereenkomst heeft met de socialistische MSZP, informeel wel degelijk gesprekken over samenwerking is begonnen met de Demokratische Koalitie (DK) van Ferenc Gyurcsány.

Fidesz: diefstal, zwendel en leugens

Tot nu toe eiste de leider van de socialistische MSZP Attila Mesterházy de leidende rol in de oppositie tegen Orbán op en blokkeerde daarmee elke serieuze brede samenwerking. Bajnai, die als een compromisfiguur in het midden geldt, mocht de coalitie niet leiden. Ook werd de links-liberale DK buitengesloten met de mededeling dat ze de coalitie natuurlijk wel ‘mocht’ steunen maar dat de partij daar nauwelijks iets voor terug zou krijgen

Tot nu toe leek Samen 2014 van Bajnai zich bij dit alles neer te leggen. Enerzijds omdat de partij ook niet wist hoe de MSZP op een ander spoor te krijgen, anderzijds omdat een deel van haar aanhang van oudsher zeer anti-Gyurcsány is en graag meedoet aan allerlei anti-DK manipulaties (met het argument dat de deelname van Gyurcsány aan de coalitie veel centrumrechtse kiezers weg zal houden). Maar de toenemende kracht van de DK – die zeer actief is als partij, op steeds meer steun van het linkse electoraat lijkt te kunnen rekenen en een coalitie voorstaat onder leiding van een neutrale (vierde) figuur – dwingt nu mogelijk een ommekeer af.

Mochten gesprekken tussen Bajnai en Gyurcsány de komende dagen/weken succesvol zijn, dan zou dat de merkwaardige exclusieve samenwerking tussen de MSZP en Samen 2014 ernstig onder druk zetten. En wellicht komt de MSZP zelfs voor de moeilijke keus: ofwel het leiderschap opgeven door een echte brede coalitie te sluiten ofwel alleen verder gaan maar dan ook verantwoordelijk gehouden worden voor de breuk in de samenwerking (met alle mogelijke negatieve lange termijn gevolgen van dien).

Houd me ten goede, het is niet meer dan een sprankje hoop. Want wat er ook uitkomt, het is allemaal heel laat (te laat?) en de overwinning van Fidesz in de verkiezingen van april 2014 lijkt vrijwel verzekerd, mede door haar schandalig populistisch beleid, de beperkte persvrijheid en de manipulatie met alle verkiezingsregels en voorschriften. Maar toch.

Moedeloos:

Dit is de eerste Kuif in anderhalve maand. Want ik moet bekennen: ik werd er zelf steeds moedelozer van. Van de schandalige manier waarop de regering Orbán de democratie blijft uithollen, van de Hongaarse publieke opinie die dat in meerderheid echt geen sikkepit kan schelen maar wel gretig alle nationalistische slagzinnen en populistische prietpraat opzuigt, van de oppositie die er niet in slaagt een degelijk en inspirerend alternatief te bieden, van Europa dat niet lijkt te beseffen hoe gevaarlijk deze “rot van binnenuit” is.

Dag in dag uit probeerde ik het bij te houden: wat Orbán c.s. nu weer uitspookten, wie er nu weer over de schreef ging, wat er nu weer was uitgedacht. Maar gaandeweg merkte ik dat ik van die treurige wekelijkse opsomming ook zelf alsmaar depressiever werd. Dus heb ik de afgelopen tijd wat meer afstand genomen, lees ik niet meer dagelijks elk detail en concentreer ik me op leukere werkzaamheden.

Ik erken: ik geef daarmee deels toe aan de algehele moedeloosheid die onder de Hongaarse bevolking heerst (“er verandert toch nooit wat”) en die ook het progressieve deel van de bevolking steeds meer in een wurggreep heeft. Maar het zij zo en bovendien, het Orbán systeem zoals dat de afgelopen vier jaar is opgebouwd is inmiddels afdoende in kaart gebracht en gekarakteriseerd. In die zin is het doel waarmee ik mijn blog begon wel afgerond.

Voorlopig dus geen Kuifjes oude stijl meer. In het nieuwe jaar kom ik weer terug, maar mogelijk minder regelmatig en met een andere inhoud: meer accent op de sprankjes hoop die er af en toe opflikkeren en veel aandacht voor het verloop van de (ongelijke) verkiezingsstrijd. Daar wordt een mens waarschijnlijk ook niet vrolijk van, maar het kan wel spannend zijn.

Prettig Nieuwjaar.