zondag 6 april 2014

Verslag van een gemanipuleerde verkiezing


De Hongaarse parlementsverkiezingen zijn van start gegaan en de komende 24 uur doe ik met enige regelmaat verslag. Formeel vrij, maar zeker niet eerlijk, was al bij voorbaat het oordeel van velen over deze 'verkiezingen.' De kiesregels zijn ernstig gemanipuleerd ten gunste van regeringspartij Fidesz, de persvrijheid is aanzienlijk ingeperkt zodat de oppositie het publiek maar moeilijk kan bereiken en veel Hongaren durven zich niet al te openlijk en kritisch uit te laten over de regering uit vrees voor hun baan. En toch is een verrassing niet uitgesloten.

23.00 uur: Fidesz krijgt minder stemmen maar opnieuw een 2/3 meerderheid

Geen grote verrassing dus. Na het tellen van ruim 70% van de stemmen is de trend onmiskenbaar: Fidesz heeft bij de partijlijsten rond de 45% van de stemmen gehaald (in 2010 53%), links ongeveer 25%, het extreem rechtse Jobbik ruim 21% en de centrumrechtse groene LMP net geen 5%. De opkomst was historisch laag, slechts 60,2%.
Het is een diep treurig uitslag, temeer daar Fidesz met deze 45% van de stemmen in de meeste van de 106 kiesdistricten duidelijk de grootste is en dus op die manier waarschijnlijk al zo'n 95 zetels in de wacht sleept (want de districtszetel gaat naar de grootste en die hoeft niet perse meer dan 50% te hebben). Dat geeft de partij hoogstwaarschijnlijk opnieuw een tweederde meerderheid in zetels in het parlement en zo kan Orbán weer vier jaar zonder enige rem of controle verder (bij deze stand van zaken krijgt Fidesz 134 zetels, de linkse oppositie 40 zetels en Jobbik 25 zetels).
Toch voor de volledigheid nog even dit: een partij die minder dan 45% van de stemmen heeft, heeft een 2/3 meerderheid in zetels en hoewel de meerderheid van de bevolking een andere regering wil en voor andere partijen stemt, krijgt die meerderheid nauwelijks zetels. Daarmee heeft het nieuwe kiessysteem precies dat gedaan wat Fidesz wilde toen het dit nieuwe systeem ontwierp. Zoals eerder geconstateerd: deze verkiezingen waren wellicht vrij (in hoeverre er sprake was van fraude zullen we mogelijk later horen) maar zeker niet eerlijk en daarom een Europese democratie onwaardig.


18.30 uur: lage opkomst

Het lijkt erop dat er een lage opkomst is. Om 17.30 was die 56.8%, zo'n 2,5% lager dan bij de verkiezingen in 2010 waarbij de uiteindelijke opkomst maar net boven de 60 uitkwam. Er zijn nog steeds lange rijen bij allerlei stembureaus, soms tot wel twee uur wachttijd. Vier jaar geleden waren er her en der ook lange rijen en dat werkte toen ook niet positief uit. Er zijn altijd mensen die het bij het zien van die paar honderd meter wachtenden maar opgeven en naar huis gaan. De oorzaak nu is vooral het grote aantal mensen dat "elders" stemt en de moeilijke verwerking daarvan. De opkomst in Boedapest was overigens ruim 62%.

Vooral Jobbik klaagt over het vervoeren van kiezers vanuit zigeunerwijken naar de stembus (door Fidesz). Ook zouden er volgens de partij in zigeunerwijken cadeautjes worden uitgedeeld om op Fidesz te gaan stemmen.

14.00 uur: lange rijen

Lange rijen bij diverse stembureaus in Boedapest, met name daar waar er veel kiezers van elders zijn (zie het stukje over potentiële manipulatie van de uitslagen verderop in deze post). Wachttijden lopen inmiddels op tot ruim een uur. Er zijn ook op diverse plaatsen problemen met kieslijsten waar namen in principe op alfabet zijn geordend maar dat blijkt niet altijd te kloppen. Dus worden er mensen naar huis gestuurd omdat ze "niet op de lijst staan" terwijl hun naam dan als ze weg zijn zomaar ergens anders op kan duiken. Volgens sommigen waren er ook vier jaar geleden zulke rijen, maar ik kan me dat eerlijk gezegd niet herinneren.

- De cijfers tot nu toe wijzen op een iets lagere opkomst als in 2010 (om 13.00 uur 34%) en dat is niet gunstig voor de oppositie. Een opkomst tussen de 60% en 65%. geldt als gunstig voor de regering wiens aanhang trouw is en zeker gaat stemmen. Pas als er aanzienlijk meer van de ontevreden mensen de moeite nemen om naar de stembus te gaan en de opkomst boven de 70% komt, maakt de oppositie een serieuze kans. Maar als dat zo doorgaat, zou een groot deel van de ontevredenen thuis blijven omdat ze ook de linkse en de extreemrechtse oppositie niet vertrouwen.

De linkse oppositie komt met eerste meldingen over Fidesz aanhangers die naar de stembus worden vervoerd met voertuigen voor meer dan 9 personen (voorheen was elk georganiseerd vervoer naar de stembus verboden, een nieuwe Fidesz wet verbiedt alleen het gebruik van auto's voor meer dan 9 personen, dus busjes e.d.).

De internet nieuwssites 444.hu en cink.hu mogen vandaag officieel de verkiezingsbijeenkomst van Fidesz in Boedapest niet bijwonen. De regeringspartij heeft verslaggevers van deze sites, die gelden als uiterst kritisch, geweigerd een accreditatie te geven..


12.00 uur: vege tekens?

De stembussen zijn sinds vanochtend vroeg open. Tot nu toe lijkt alles rustig te verlopen. Wel toog Gordon Bajnai, een van de leiders van de oppositie, naar het centrum van de stad om daar met een ploeg mensen de hekken weg te halen die vrijdagavond onverwacht waren geplaatst rond de plek waar een deel van de oppositie vanavond haar verkiezingsbijeenkomst houdt (zie foto). Die manifestatie en de plek daarvoor waren al zeker drie weken bekend en toch besloot de (Fidesz) deelgemeente opeens om alles met hekken af te sluiten ... vanwege bouwwerkzaamheden die na het weekeinde moeten plaatsvinden.

- Er zijn veel berichten van Hongaren in het buitenland die melden dat ze hun stem niet uit hebben kunnen brengen op de Hongaarse ambassades aldaar omdat ze om onopgehelderde redenen niet op de kieslijst bleken voor te komen (hoewel ze zich wel hadden aangemeld). Al eerder kwamen veel klachten binnen van emigranten dat hun aanmelding om te stemmen om onduidelijke redenen steeds weer werden afgewezen (ook van mensen die al velen malen eerder in het buitenland hadden gestemd).

- De afgelopen dagen kwamen er bovendien verontrustende signalen binnen over potentiële manipulatie van de uitslagen in de zogenaamde  zwevende districten. De vrees is dat regeringspartij Fidesz stemmen importeert naar districten waar ze zwak staat om zo de balans in haar voordeel te beslechten. Op de eerste plaats zijn er opvallend veel Hongaren die opeens toestemming hebben gekregen om ergens anders dan in hun eigen woonplaats te stemmen. Het gaat om ruim 120.000 kiezers, waar dat aantal bij vorige verkiezingen altijd tussen de 40.000 en 50.000 was. Is Fidesz bezig een deel van haar kiezers in moeilijke districten te laten stemmen? Op de tweede plaats zijn er tienduizenden Hongaren uit de buurlanden die zich de laatste weken als woonachtig in Hongarije hebben geregistreerd. Volgens de oppositie zijn er adressen waar opeens een heleboel nieuwe inwoners zijn ingeschreven. Deze nieuwe stemmers kunnen dan ook op de kandidaat in dat district stemmen, hoewel ze daar tot nu toe nooit hebben gewoond of zelfs maar zijn geweest (sterker nog, om die stem uit te brengen hoeven ze vandaag alleen maar naar een Hongaars stembureau net over bijvoorbeeld de Hongaars-Roemeense grens). Bij de gemeenteraadsverkiezingen vier jaar geleden is deze truc ook al op een paar plekken gebruikt en één man (de vader van een Fidesz parlementariër) is daarvoor  zelfs door een rechter veroordeeld).

Naast een mogelijke verrassende uitslag wordt de grote vraag dus ook: hoe vrij van fraude wordt deze stembusgang?

3 opmerkingen:

  1. Deze reactie is verwijderd door een blogbeheerder.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Fidesz heeft inderdaad "cadeautjes" verstrekt, zowel gisteren als vandaag.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Als Orban in 96 van de 106 districten de grootste partij is en buiten Boedapest links slechts in 2 districten van de 86 districten Fidesz kan verslagen, kunnen we niet spreken over afstraffing van het beleid en ook niet zeggen dat de Hongaren andere politiek wilden. We kunnen enkel vaststellen dat de oppositie buiten Boedapest niet bestaat.

    Orban is wel 20% van zijn kiezers kwijt en heeft met 133 op de 199 zetels de krapste 2/3 de meerderheid die je kan bedenken. Maar dat hoeft niets te betekenen bij wetsvoorstellen die een 2/3 meerderheid nodig hebben zal hij toch wel steun krijgen van Jobbik.

    Een bemerking kan je maken als slechts 60% van de Hongaren gaat kiezen en Orban haalt daar uit 43,7 % van de stemmen dan heeft dus slechts 26% van de Hongaren zijnde 1 op 4 daadwerkelijk voor Orban gekozen.

    Wellicht heeft deze uitslag ook zijn voordeel Orban hoeft geen coalitie te vormen (Jobbik) want dan was het beleid mogelijk nog conservatiever en rechtser geworden.

    Een lichtpunt in 2010 had de coalitie rond Orban 8 zetels over in de 2/3 de meerderheid nu zijn er dat 0. Het aantal verkozen Fidesz mandatarissen gaat van 268 naar 133 dat betekend dat ca 135 Fidesz mandatarissen hun job kwijt zijn. Hij heeft dus toch ook wel degelijk gesnoeid in zijn eigen midden met de wijziging van het kiesstelsel.

    En wat het kiesstelsel betreft is dit niet grotendeels wat in het vrije Amerika ook wordt toegepast om de president te verkiezen ?

    BeantwoordenVerwijderen