His Master’s Voice

De publieke TV-stations in Hongarije zijn verworden tot propaganda-zenders van de regering, zo blijkt uit een onderzoek. Dus de mediawet mag nu gedeeltelijk zijn aangepast aan Europese normen, daarmee is de media-situatie nog lang niet wat ze hoort te zijn.

Gisteren nam de Fidesz-meerderheid in het parlement de wijzigingen in de mediawet aan die de Europese Commissie verlangde. Daarmee zijn in ieder geval een paar punten uit de infame mediawet rechtgezet (zie: Door de bocht, 19 februari). Het wat mij betreft belangrijkste punt: private media kunnen niet meer worden bestraft voor „niet objectief” berichten of „openlijk of in bedekte termen beledigen.” In de afgelopen weken leek het er nog heel even op dat die laatste wijziging niet zou worden doorgevoerd, maar dat is dus wel gebeurd. Misschien dat het feit dat EU Commissaris Neelie Kroes de laatste dagen persoonlijk aanwezig was – ze zat op de publieke tribune van het Hongaarse parlement tijdens de stemming – daar ook een rol in speelde?

Dat wil niet zeggen dat alle nu rozengeur en maneschijn is, zoals de Fidesz regering nu beweert (maar dat beweerde ze ook vóór deze vier wijzigingen werden doorgevoerd). Zoals al eerder betoogd bestaat de zeer machtige Mediaraad nog steeds louter uit Fidesz-mensen, is de rol van de onafhankelijke rechter geminimaliseerd, is bronbescherming voor journalisten onvoldoende gegarandeerd en blijven publieke media propagandainstrumenten in handen van de regering.

Om dat laatste punt te illustreren een onderzoekje van „Policy Solutions”, een onafhankelijk bureau van politieke analisten. Zij hebben eind februari het avondjournaal bekeken van de zes Hongaarse TV zenders die er zijn: de publieke zenders M1 en Duna TV, de commerciele zenders RTL Klub en TV2, het private en zelfverklaarde rechts-conservatieve TV station Hir-TV (Nieuws-TV, zeg maar de Hongaarse uitvoering van Fox-News) en het linkse private station ATV.

Hun conclusie was dat alleen RTL Klub voldoet aan de eis van „objectief berichtgeven” (een eis die dus voor TV-zenders nog steeds bestaat). Weliswaar krijgt rechts daar iets meer zendtijd, maar niet veel meer en dat is ook logisch gezien het feit dat dat nu eenmaal de regering is. Hir-TV geeft, geen wonder, meer ruimte aan rechtse politici dan aan links. Maar schokkend is dat de situatie bij de publieke zenders en bij TV 2 nog schever is dan bij Hir-TV. Het percentage commentaren door rechtse politici of regeringsvertegenwoordigers is 84% op TV2, 83% op M1 en 82% op Duna-TV (Hir-TV 72%). En wat net zo of nog kwalijker is, als er aan de oppositie aandacht wordt besteed, is dat vrijwel uitsluitend in negatieve zin – ze zijn betrokken bij corruptie en hebben weer eens wat te zeuren/kritiseren – terwijl Fidesz vrijwel nooit negatief in het nieuws komt.

Met het linkse van het linkse ATV valt het overigens nog wel mee. Van de politieke commentaren komt 43% van links en 40% van rechts, aldus het onderzoek. Daarmee is ATV – overigens de armste en daardoor veruit de kleinste van de zes TV-zenders – het enige station waar met name de grootste oppositiepartij, de socialistische MSZP, goed aan bod komt. Maar er is dus wel degelijk ruim aandacht voor de visie van de regering, zoals het hoort.

De kleine partijen hebben nauwelijks toegang tot de media, aldus het onderzoek van Policy Solutions. Het extreem-rechtse Jobbik komt al helemaal niet aan bod want er is een de-facto boycot op alle TV-zenders. De Groene LMP heeft, behalve bij ATV en RTL, ook veel moeite om aandacht te krijgen.

Kortom: als Fidesz haar eigen mediawet en de plicht van publieke media om objectief te berichten serieus neemt, dan valt er nog heel wat te doen. Maar zoals we weten gaan we in werkelijkheid de andere kant op en zijn/worden de publieke media (ook de radio en het persagentschap MTI) volgestopt met partijaanhangers.

Verder deze week:

- de regering kwam eindelijk met haar lang verwachte bezuinigingsprogramma. De meeste analisten beschouwen het als positief dat de Fidesz-regering nu eindelijk erkent dat het de overheidsuitgaven moet beperken. Maar ook dit ’plan’ blinkt weer uit door gebrek aan datgene waar de duivel zit: details. Er gaat bezuinigd worden op sociale uitkeringen en pensioenen, onderwijs, gezondheidszorg, openbaar vervoer, staatsbedrijven, openbaar bestuur enz. en er worden zelfs wat globale bedragen genoemd. Maar wat en hoe en wanneer precies, niemand weet het nog. De details die loskomen voorspellen echter niet veel goeds, met name niet voor de armsten in de samenleving. Het is bovendien zuur dat deze nieuwe bezuinigingsronde eigenlijk vooral nodig is om de belastingverlaging voor de rijken te betalen. En er is tegelijk, tien maanden nadat Fidesz aan de macht kwam, ook nog geen enkel serieus plan hoe de genoemde sectoren structureel hervormd gaan worden, hoewel dat hard nodig is.

- van sommige details die wel loskomen, wordt je ook niet vrolijker. Zoals het plan om de leerplichtige leeftijd te verlagen van 18  naar 15 jaar. Nu is 18 wellicht hoog, maar 15 weer absurd laag. De gevolgen zullen vooral aan de onderkant van de samenleving (zigeunerkinderen) desastreus zijn en ook economisch niet goed uitwerken in een tijd dat Europa het moet hebben van de uitbouw van een kenniseconomie. Hongarije uitgezonderd? (Zie ook: www.scribblesfromhungary.com/2011/03/leerplicht.html)