De regering heeft geen keus, Hongarije moet wel “een sociale schoktherapie” doorvoeren vergelijkbaar met wat eerder in Slowakije gebeurde, aldus László Parragh, voorzitter van de Hongaarse Kamer van Koophandel, op 12 mei in een interview met nieuwssite Hirszerző. In Slowakije werd in 2004 zo radicaal gesneden in de sociale voorzieningen dat er wekenlang voedselrellen waren in het oosten van het land.
Voor en zelfs nog lang na de verkiezingen van mei vorig jaar herhaalde premier Orbán telkens weer allerlei populistische en linkse beloftes. Er zouden geen bezuinigingen komen, geen scholen, ziekenhuizen en spoorlijnen sluiten en Fidesz zou zorgen voor hogere inkomsten voor leraren, doktoren en politieagenten, de pensioenen beschermen en gratis studeren in stand houden. Toen de links-liberale regeringen de afgelopen jaren relatief bescheiden hervormingen op al die terreinen voorstelden, was het land steeds te klein: schande, verraad, jullie breken je verkiezingsbeloftes, werd er steevast geroepen. Maar nadat Fidesz het eerste jaar heeft besteed aan het consolideren van haar macht (tot ver in de toekomst), beginnen zich nu ook de contouren af te tekenen van een nog veel rigoureuzer bezuinigingsbeleid waar Colijn trots op zou zijn. Een paar voorbeelden van maatregelen die serieus overwogen worden (en zelfs als er wordt bijgeschaafd, is wat er overblijft nog schokkend):- de sociale voorzieningen worden per 1 januari 2012 versoberd. De WW wordt verkort van 9 maanden naar slechts drie (verreweg het laagste van Europa). Daarna volgt alleen nog maar bijstand d.w.z. een eventuele aanvulling van het gezinsinkomen (!) tot 90% van het minimumloon van 300 euro. Iedereen die vervroegd pensioen of een invaliditeitspensioen (zeg maar WAO) heeft wordt op korte termijn opnieuw gekeurd en de bedoeling is om de helft weer aan het werk te dwingen (of sociale bijstand dus). De pensioenen van vele tienduizenden politieagenten, brandweerlieden, douanepersoneel e.d. die de afgelopen jaren gebruik maakten van de regeling dat ze na 25 jaar dienst met vervroegd pensioen mochten, krijgen de keuze om ofwel weer in dienst te komen of een korting van vele tientallen procenten op hun pensioen te accepteren. Er is inmiddels een grondwetswijziging aangenomen die hun vervroegd pensioen met terugwerkende kracht (!) opheft. Er wordt ook gestudeerd op een andere berekeningswijze van de normale oudedagspensioenen (en “anders” betekent ongetwijfeld “minder”).
- de regering wil op grote schaal (denk aan de jaren dertig) werkverschaffingsprojecten op gaan zetten, waaraan werklozen en mensen in de bijstand verplicht moeten deelnemen. Het zou gaan om honderdduizenden banen tegen minimumloon. Het plan voor de werkverschaffing wordt uitgewerkt onder verantwoordelijkheid van het ministerie van binnenlandse zaken (?) en ook het ministerie van defensie (?) zou er een rol in krijgen. Er is zelfs een gerucht dat de dienstplicht weer gedeeltelijk gaat worden ingevoerd, hoewel dat door de regering al weer is tegengesproken.
- in het onderwijs zullen leraren voor hetzelfde salaris niet 22 maar 28 lesuren per week moeten gaan geven (plus voorbereiding, controle enz.), een feitelijke salarisverlaging van grofweg 25%. Er zullen veel scholen dicht moeten (of ze worden overgedragen aan de katholieke kerk zodat er in veel dorpen/regio’s geen openbaar onderwijs meer is). Het aantal studenten dat met een beurs kan studeren wordt met een derde verminderd, de rest zal moeten gaan betalen voor zijn studie. Ook een reeks universiteiten zal dicht moeten (wat sommigen doet vrezen dat vooral de als liberaal bekend staande universiteiten het haasje zullen zijn).
- ook in de gezondheidszorg staat de sluiting van ziekenhuizen inmiddels nadrukkelijk op de agenda. Er gaat waarschijnlijk ook gekort worden in de medicijnensubsidies. Artsen hebben inmiddels massaal de hoop opgegeven dat Fidesz hun inkomsten zal verhogen, zodat het aantal jonge artsen dat het land wil verlaten nu met sprongen stijgt.
- van enig serieus sociaal overleg met vakbonden en andere belangenorganisaties is al een jaar geen sprake meer. Nadat wetgeving is aangenomen die het mogelijk maakt ambtenaren zonder opgaaf van reden, snel en zonder vertrekpremie te ontslaan, wil de regering nu ook ontslag in de marktsector nog makkelijker maken dan het al is (alleen ontslag op staande voet hoeft nog maar gemotiveerd te worden). Er zijn ook plannen om het aantal vakantiedagen te verminderen en ontslagpremies en vergoedingen voor nacht en weekendwerk in te perken.
- en ja, er gaan ook spoorlijnen sluiten, alhoewel Fidesz destijds te hoop liep tegen plannen van de links liberale regering om onrendabele en weinig gebruikte spoorlijnen op te heffen en te vervangen door busdiensten. Nu heet het dat de spoorwegmaatschappij MÁV en de regionale busmaatschappij VÓLAN samen zullen gaan en hun activiteiten moeten integreren. Spoorlijnen vervangen door bussen dus.
Hou me ten goede, er is heel veel mis in alle genoemde sectoren en serieuze hervormingen zijn nodig. Maar Fidesz beloofde eerst iets anders en komt dan nu met plannen die nog veel erger zijn, waarbij bovendien wettelijke regelingen met terugwerkende kracht ongeldig worden verklaard, juist de allerzwaksten het meest bloeden en betalen en er geen enkel serieus overleg is met de betrokken sectoren (vooral niet diegenen die niet pro-Fidesz zijn). Maar ik heb het al eerder geconstateerd, deze regering is niet van het overleg, het debat en het compromis. Weg met de geest van 1968, zo is de leus (letterlijk); terug naar de goede oude tijd van de jaren dertig toen de door Orbán c.s. zo bewonderde regent en admiraal Miklos Horthy met straffe hand regeerde.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten