Icipici (spreek uit: ietsiepietsie)

Een derde van de Hongaren is nog steeds blij met het EU lidmaatschap, 22% is er tegen en maar liefst 39% van de Hongaarse burgers zegt niet goed te weten wat ze er van moet vinden, aldus een onderzoek van opiniepeiler Tarki. Hoewel er dus nog altijd geen meerderheid tégen de EU is, is er ook geen duidelijke meerderheid meer vóór de EU zoals dat het geval was in 2004 toen we lid werden.

Dat mag je best verwonderlijk noemen in een land dat de afgelopen vijf jaar meer dan 9 miljard euro aan financiële steun ontving van de EU (subsidies ter waarde van 14 miljard minus de Hongaarse bijdrage van ongeveer 1 miljard per jaar), een land dat dankzij de multinationale ondernemingen een draaiende economie heeft zodat honderdduizenden mensen banen en inkomens hebben, een land dat mede dankzij de EU tegenwoordig een aanzienlijk schoner milieu heeft en een land dat mede dankzij de EU in redelijke vrede leeft met zijn buren die tenslotte ook lid zijn van de club. En dan heb ik het nog niet over de mogelijkheid om gewoon over de grens in andere landen te gaan werken of een bedrijf op te zetten, over de mogelijkheid om elders in Europa te gaan studeren omdat diploma’s ook daar geldig zijn en omdat de EU daar speciale subsidies voor geeft, over de (publieke) instituten die met hulp van de EU zijn opgezet om de rechten van burgers en consumenten te behartigen, over de talloze projecten in het onderwijs, de gezondheidszorg, het gevangeniswezen enz. enz.enz.

Natuurlijk, er is ook allerlei mis in en met de EU en er is dus nog heel veel te verbeteren. Maar als ik door Vác fiets, zie ik echt overal bordjes met de tekst “aangelegd dankzij subsidie van de EU”: een plein dat is opgeknapt, een school die een nieuwe gymzaal heeft, een treinstation dat wordt gemoderniseerd, een mobiele dijk tegen de watersnood, een weg die is geasfalteerd en een fietspad heeft gekregen, de zuiveringsfilters op de cementfabriek, allemaal dankzij de EU. Natuurlijk kun je zeggen dat Hongarije als lid van de EU daar contractueel “recht op heeft,” maar een ietsiepietsie (Hongaars: “icipici”) gevoel voor perspectief zou niet slecht zijn.

Maar ja, wat wil je als je in de door Fidesz gecontroleerde media premier Viktor Orbán en zijn ministers steeds weer hoort uithalen tegen de EU en Brussel: dat “ze”ons willen koloniseren, dat “ze”ons uitzuigen, dat “ze”ons aanvallen, dat “ze” verantwoordelijk zijn voor de problemen van de Hongaarse economie, de werkloosheid, de staatsschuld, de schuldproblemen van mensen die geleend hebben in Euro’s en Zwitserse franks, de hoogte van de prijzen van gas en elektriciteit, de dalende kwaliteit van het onderwijs, de ongehoorzaamheid van de jeugd, de slechte TV programma’s, de kwaliteit van de weersvoorspellingen (jawel, serieus) en wie weet wat nog meer. Dat veel Hongaren het dus inmiddels niet meer weten, is nou weer niet zo verwonderlijk. Hoewel? Gewoon een ietsiepietsie om je heen kijken?

Verder de afgelopen week:

* De regering voert de druk op de banken op om opnieuw grote verliezen te nemen op de uitstaande leningen in Euro’s en Zwitserse Franken. Een paar honderdduizend mensen zitten nog steeds met enorme schuldenlasten vanwege hun leningen in harde valuta waarvan de wisselkoers sinds de crisis enorm is verslechterd (zodat ze in forinten veel meer moeten afbetalen). Volgens premier Orbán hebben de banken de mensen destijds belazerd met die leningen en hebben ze dus nu de morele plicht hen een aanzienlijk deel van hun schuld kwijt te schelden. Zwart-wit en daarmee volstrekte onzin, maar goed. Als de banken in November niet “vrijwillig” een goed plan op tafel hebben gelegd, legt de regering een regeling op. Dat zal de economie weer goed doen.

* Niemand zegt dat Mercedes, dat recent in Kecskemét een grote fabriek opende voor de productie van de luxe Mercedes-Benz CLA, alweer uit Hongarije vertrekt. Sterker nog, desgevraagd zegt een woordvoerder dat er geen sprake van is dat zo’n besluit is genomen. Maar het is ook duidelijk dat Mercedes – dat door de vorige regeringen Gyurcsány en Bajnai naar Hongarije is gehaald – inmiddels een stuk minder enthousiast is. Een besluit over een grote uitbreiding van de fabriek, dat al genomen had zullen zijn, is nog niet af- maar wel uitgesteld. En in internationale media hebben diverse vertegenwoordigers van Daimler ook bevestigd dat de mogelijkheid bestaat dat de productie van de betreffende luxe auto naar Mexico verhuist. Maar een besluit ligt er nog niet.

* “De gedwongen nationalisatie van de kleine spaarfondsen zal worden gevolgd door de herprivatisatie aan Fidesz vrienden en familie, dus deze nationalisatie is nog immoreler dan die van de banken door de communisten in 1947,” aldus de secretaris van de Vereniging van Hongaarse Ondernemers en Werkgevers, Ferenc Dávid.

* De Orbán regering trekt jaarlijks nog maar 123.3 miljard forint (425 miljoen euro) uit voor het hele hoger onderwijs, terwijl er naar sport inmiddels al 116.4 miljard forint (400 miljoen euro) gaat.