Moralistische denkpolitie

Uit de eerste maatregelen van de Mediaraad kan worden opgemaakt dat de nieuwe muilkorfwet voor de pers die sinds 1 Januari van kracht is vooralsnog vooral wordt ingezet om het fatsoen en de goede zeden, althans datgene wat die Raad vindt dat fatsoen en goede zeden zijn, te handhaven. Het “Departement voor Inhouds Controle” van de raad, door sommigen ook wel de Denkpolitie (1984, Orwell) genoemd, stuurde drie aanmaningen die voor de nodige commotie zorgden.

Het alternatieve radiostation Tilos (Verboden) kreeg een boze brief dat er een onderzoek tegen hen is gestart vanwege het overdag draaien van een nummer van gangster rapper Ice-T uit 1994, dat volgens de raad door zijn scheldwoorden en gewelddadige inhoud schadelijk kan zijn voor de kinderziel. Het feit vond plaats in oktober, 's middags rond 17.00 uur, en werd gerapporteerd door een boze luisteraar. Tilos wijst de aanklacht af.

Ook Internet nieuwssite Index kreeg zo'n brief over een van de blogs waarnaar zij op hun site doorlinken. Die blog was uitermate regeringsonvriendelijk, maar bovenal zat er een verwijzing in naar een pornografische parodie op Youtube op de voorzitster van de mediaraad Annamaria Szalai (de grap schuilt erin dat deze dame, die nu dus de moralistische oppercensor is, begin jaren negentig zelf hoofdredactrice was van een (soft) pornoblaadje). Index kreeg een boze brief dat de link naar de blog “vulgair, smakeloos en weerzinwekkend” is en of ze die maar onmiddelijk wilden verwijderen. Index weigerde, maar de Youtube parodie is van het net verdwenen.

De jongste brief is gericht aan TV-zender RTL tegen wie een onderzoek is gestart omdat het in oktober het nieuws over een man die zijn broer vermoordde en daarna in mootjes hakte en verborg te schokkend zou hebben gebracht. RTL had ondermeer, schrik niet, herhaaldelijk een met bloed doordrenkte matras in beeld gebracht. Ook RTL wijst de aanklacht af en betoogt dat ze geen lijken en dergelijke in beeld heeft gebracht en dat je op die manier van geen enkele zware misdaad meer verslag kunt doen. Mag je bloed laten zien als er bij een bankoverval tien doden vallen (2002 in het plaatsje Mór) of is dat te schokkend?

Kortom, zoals verwacht matigt het Departement voor Inhouds Controle zich de autoriteit aan om te bepalen wat fatsoenlijk, schokkend, verwerpelijk enz is en dat op te leggen aan de rest van de maatschappij. Leiddraad daarbij is een uiterst bekrompen en provinciaalse moralisme, zeg maar de tolerantie van Guus Wilders en de PVV gecombineerd met de sexuele moraal van het Vaticaan (de officiële!) en de openheid ten overstaan van de buitenwereld van de moslim broederschap of de protestantse mannenbroeders uit Staphorst.
Vooraanstaande Fidesz politici benadrukken keer op keer dat dit de voornaamste bedoeling is van de muilkorfwet; niet om politieke tegenstanders aan te pakken, maar om de morele verwording van de maatschappij en in de media (misdaad en geweld, pornografie, verloedering) die het resultaat zijn van de veel te liberale en tolerante houding tegenover dergelijke verschijnselen in de afgelopen twintig jaar tegen te gaan. En wie kan er nu op tegen zijn de tere kinderziel te beschermen?
Dat is een knappe insteek, want er zijn natuurlijk heel veel mensen die zich ergeren aan allerlei verloederingsverschijnselen. Ik ben persoonlijk ook niet dol op gangsterrap, botte pornografische satire of reportages over moord en doodslag. Maar de zogenaamd simpele oplossing van Fidesz, gewoon verbieden, slaat natuurlijk helemaal nergens op. Je roept dat soort dingen geen halt toe door eenzijdige en arbitraire censuur. Het is in een echte democratie niet aan een regering – ook al vertegenwoordigt die de meerderheid – om te bepalen wat goed en kwaad is. En censuur leidt altijd van kwaad tot erger, ja, uiteindelijk ook tot de politieke censuur die deze regering nu zegt niet te willen (maar waarvoor ze sinds 1 januari wel het instrument in handen heeft).



Verder werd afgelopen week:
- de internationale druk op de Hongaarse regering verder opgevoerd, maar was er ook een enkele conservatieve stem die Orbán verdedigde, zoals de voorzitter van de Europese Christen Democraten Wilfried Martens (hallo, CDA, is het geen tijd voor een christelijk geluid?) en de conservatieve Poolse krant Recszpozspolitika.
- door Tibor Navracsics, minister van justitie en vervangend premier, gezegd dat Hongarije door het afschaffen van allerlei onafhankelijke controlemechanismes juist democratischer wordt. Want dat soort onafhankelijke instituten (die, zo merk ik voor de volledigheid toch maar even op, zijn ingesteld om te verhinderen dat een regering zich als een autoritaire alleenheerser gaat gedragen) belemmeren volgens Navracsics de parlementaire democratie. In Orwell's 1984 heette dat “newspeak”: “Oorlog is vrede! Vrijheid is slavernij! Onwetendheid is kracht!”