Een liberale of een autoritaire democratie

Democratie is niet noodzakelijkerwijs liberaal, democratie is “een raamwerk voor heel verschillende interpretaties van regeringsvormen,” aldus de filosoof András Lánczi in zijn column in het conservatieve weekblad Héti Válasz, waarin hij uitlegt waarom veel linkse tegenstanders naar zijn mening premier Viktor Orbán alsmaar verkeerd begrijpen wanneer ze hem een autoritaire leider of zelfs een dictator noemen.

Wacht niet tot Felcsút de hoofdstad van Hongarije wordt!

 

Lánczi is tevens voorzitter van onderzoeksbureau Századvég, een belangrijke denktank van de Fidesz regering, en het is goed om ook van hem nu eens te horen wat de essentie is van de regering Orbán: het ombouwen van een liberale democratie naar een niet-liberale democratie. In zo’n niet-liberale democratie - die doorgaans toch echt wordt betiteld als een een autoritaire democratievorm - zijn er weliswaar eens in de vier jaar verkiezingen met meerdere partijen en formeel worden de meeste vrijheden en rechten min of meer erkend, maar in praktijk is de regering buitenproportioneel machtig, zich daarbij beroepend op “de volkswil,” het “recht van de meerderheid” en het belang van een effectieve regering. In een liberale democratie wordt het belang onderstreept van echt debat en een serieus streven naar consensus, van persvrijheid en rechten voor politieke en maatschappelijke minderheden in de praktijk en niet alleen op papier, van respect voor de rechtsstaat, onafhankelijke controleorganen en scheiding der machten. Het mag wat kosten, ook in tijd en moeite, maar daarvoor krijg je dan ook wat. De vraag is waar Hongarije heen wil. Waarbij zij aangetekend dat in de EU het liberale democratiemodel sinds de jaren zestig de norm is geworden.