Op je klompen

Het lijk erop dat de relaties tussen de EU en de Hongaarse regering langzaam weer ontdooien. Volgens de Hongaarse voorzitter van het parlement László Kövér, die daar uiteraard zeer tevreden mee is, is nu zelfs het door de Commissie Tavares in juli gelanceerde idee ingetrokken van een “monetoring” procedure.

Het Tavares rapport documenteerde afgelopen juni uitgebreid hoe in Hongarije zowel de democratie als de rechtstaat stelselmatig zijn ondermijnd, waarbij de regering Orbán met grote regelmaat balanceert op of over de grens van wat in Europa door de meeste politieke stromingen als acceptabel wordt gezien. Een van de belangrijkste suggesties van het rapport was om een speciale procedure op te zetten waarbij landen waar dit soort dingen gebeurt, in dit geval Hongarije, nauwgezet in de gaten te laten houden door een speciale commissie van onafhankelijke deskundigen. Het rapport werd aangenomen met de steun van linkse, liberale en een deel van de centrumrechtse Europese politici, maar volgens Kövér heeft de Europese Commissie het idee inmiddels laten vallen. Is de wens hier de vader van de gedachte, of laat met name het rechter deel van de Europese politiek de zaak liever rusten (wie weet met de Europese verkiezingen in het achterhoofd)?

Onlangs besloot de Europese Commissie ook om de subsidiestroom naar Hongarije te hervatten. Die was opgeschort omdat de Hongaarse controleprocedures (tegen corruptie e.d.) niet in orde waren. De Hongaren deden vervolgens snel een aantal toezeggingen. En in de zomer werd al de speciale controleprocedure op het overschrijden van het begrotingstekort tegen Hongarije stopgezet omdat het land inmiddels een begrotingstekort onder de 3% heeft (in ieder geval volgens de boeken). En met een aantal wijzigingen in o.a. de grondwet kwam Hongarije bovendien tegemoet aan een aantal kritiekpunten die Europa had op het vlak van de rechterlijke macht en politieke advertenties tijdens de verkiezingen.

Je kunt natuurlijk altijd redeneren dat het glas half vol is en dat elke stap vooruit is meegenomen. Maar tegelijk kun je op je klompen aanvoelen dat alle toezeggingen en verbeteringen ook niet erg fundamenteel zijn. Formeel is alles "volgens de letter van de wetten en regels," maar tegelijk weet iedereen die ietsje verder kijkt dan zijn neus lang is dat in het nieuwe door Fidesz opgebouwde systeem de parlementaire democratie uiterst minimaal functioneert, er eigenlijk geen onafhankelijke controleorganen meer zijn, het medialandschap eerder halfvrij dan vrij, en de begroting “gezond” wordt gehouden door een mix van belastingen die de economie verstikken en een enorme hoeveelheid potverteren waarvoor toekomstige generaties ooit een forse rekening gepresenteerd zullen krijgen (het verkwanselen van pensioengelden, de geforceerde verlaging van energie- en waterkosten, het afknijpen van het onderwijs enz.). En alles wijst erop dat de corruptie de afgelopen drie jaar alleen maar is toegenomen en dat veel van EU gelden niet zinnig wordt besteed.

Verder de afgelopen weken:

* Op de universiteit van Kaposvár is een nieuwe kledingcode ingesteld. Studenten mogen van de rector niet meer verschijnen in minrokjes, teveel make-up, onfatsoenlijke mode accessoires, slecht verzorgde nagels of haren of slippers, . Uit protest houden studenten en staf acties zoals het in ondergoed of badkleding bijwonen van werkgroepen of colleges.

* In zijn toespraak tot het Fidesz congres, dat vorige week zondag Viktor Orbán met 99,9% van de stemmen (er was één ongeldige stem) herkoos als partijleider, haalde de premier onder meer fel uit naar “”zoetgevooisde bankiers, inhalige multinationals, EU bureaucraten en hun Hongaarse lakeien,” die zich verenigen tegen Hongarije. Hun doel is dat links de verkiezingen van 2014 wint “zodat het international grootkapitaal de regering van Hongarije kan vormen.”

* Oppositiepartijen willen een strafrechtelijk onderzoek tegen de (Fidesz) burgemeester van een deelgemeente in Boedapest, nadat een geluidsopname op YouTube verscheen waarin een ondernemer zegt dat over elke overeenkomst met de deelgemeente een aparte “vergoeding” moet worden betaald van 20% van de totale investeringssom.

* Ook verscheen er een kort filmpje op YouTube waarin een man die sprekend lijkt op de Fidesz locoburgemeester van Szombathely een lijntje cocaïne snuift. De oppositie eist zijn aftreden, de politicus ontkent dat hij de persoon in het filmpje is.